სტატია გრენლანდიის მყინვარები 100-ჯერ უფრო სწრაფად დნება, ვიდრე აქამდე გვეგონა

[Lampard]

არქტიკის დნობის ამჟამინდელი პროგნოზები სავარაუდოდ გზას აცდენილია. განახლებული მოდელის თანახმად, ყინულოვანი ჩრდილოეთის მყინვარები ზღვაში შეიძლება იმაზე 100-ჯერ სწრაფად ჩასრიალდეს, ვიდრე ამას წინა მოდელები პროგნოზირებდა.
ბმულის სანახავად უნდა იყოთ [რეგისტრირებული ] [ავტორიზაცია]
პირველი შემთხვევა არ არის, როდესაც ყინულის დნობის პროგნოზები დეტალურად განიხილეს და გადახედეს. 2020 წელს ჩატარებულმა ერთმა ბმულის სანახავად უნდა იყოთ [რეგისტრირებული ] [ავტორიზაცია] დაადგინა, რომ რეალობას დიდად არ შეესაბამება კომპიუტერული სიმულაციები მყინვარებისა და კლიმატის დანარჩენი სისტემის ურთიერთქმედების შესახებ.
აშკარაა, რომ ამჟამინდელ კლიმატურ მოდელებში რაღაც არასწორია ან მოდელებს აქვს რაღაც გამორჩენილი. მაგრამ რა?
ოსტინის ტეხასის უნივერსიტეტის მეცნიერები ფიქრობენ, რომ პრობლემის სულ მცირე ერთი ნაწილი გადაჭრეს.
მონაცემებში არსებულმა ხარვეზმა კლიმატის მეცნიერები აიძულა, დაკვირვებები ჩაეტარებინათ ხელმისაწვდომ მყინვარებზე, რათა შეექმნათ მოდელები ყველა დანარჩენ მყინვართა დნობის შესახებ.
თუმცა, ის, რაც სწრაფი გლობალური დათბობის პირობებში ბმულის სანახავად უნდა იყოთ [რეგისტრირებული ] [ავტორიზაცია] ყინულოვან საფარზე ხდება, მნიშვნელოვნად განსხვავდება ბმულის სანახავად უნდა იყოთ [რეგისტრირებული ] [ავტორიზაცია], მყინვარების თავს მიმდინარე ამბებისგან.
ბმულის სანახავად უნდა იყოთ [რეგისტრირებული ] [ავტორიზაცია]
მაგალითად, ბმულის სანახავად უნდა იყოთ [რეგისტრირებული ] [ავტორიზაცია] ცოტა ხნის წინ ჩატარებულმა დაკვირვებითმა კვლევამ აჩვენა, რომ ფიორდებში, ოკეანის თბილი წყალი ქვეშიდან ადნობს მოტივტივე ყინულის საფარს.
ყინულების წყალქვეშ ჩაძირული ნაწილების დნობის გაზომვა უკიდურესად რთულია, განსაკუთრებით მაშინ, თუ გავითვალისწინებთ, რამდენად სახიფათოდ ახლოს უნდა მივიდეს მკვლევართა ნავი ყინულის მთასთან, რომელსაც აისბერგები სწყდება.
ასეთი საფრთხეების თავიდან ასაცილებლად, მეცნიერებმა შეისწავლეს ანტარქტიდის უფრო ხელმისაწვდომი „მყინვარული ენები“ და ეს მონაცემები არქტიკას მოარგეს. მიუხედავად იმისა, რომ ანტარქტიდაზეც და გრენლანდიაზეც უხვად არის კონტინენტური ყინულის საფარი, ისინი იდენტური ტყუპები არ გახლავთ.
კლიმატის მომავალი მოდელების გასაუმჯობესებლად, სასწრაფოდ საჭიროა ამ მყინვარების ზღვის წყალთან ურთიერთქმედების სხვადასხვა გზების დადგენა.
ბმულის სანახავად უნდა იყოთ [რეგისტრირებული ] [ავტორიზაცია]
2019 წელს, ალასკაზე, მოტივტივე მყინვარებზე მუშაობისას, მკვლევრებმა ყინულის დნობის უკან არსებული ფიზიკის ბმულის სანახავად უნდა იყოთ [რეგისტრირებული ] [ავტორიზაცია] სცადეს. ამ საოცარ სტრუქტურებთან რაც შეიძლება ახლოს მისასვლელად, ჯგუფმა ავტონომიური კაიაკები გამოიყენა და ზუსტი გაზომვები ჩაატარეს სწორედ იქ, სადაც ყინული ზღვას ხვდება ბასრი კუთხით.
ნადნობი წყალი ოკეანეში ყინულის კედლიდან 400 მეტრის მანძილზეც დააფიქსირეს, რაც იმაზე მიუთითებს, რომ სწრაფად იმაზე გაცილებით მეტი ყინული დნება, ვიდრე ამას წინა შეფასებები მიუთითებდა — თანაც ასჯერ მეტი.
ეს უფრო ზუსტი გაზომვები მკვლევრებმა ჩრდილოეთ ნახევარსფეროში ბმულის სანახავად უნდა იყოთ [რეგისტრირებული ] [ავტორიზაცია] მყინვართა დნობის უფრო უკეთესი მოდელის შესაქმნელად გამოიყენეს.
„წლების განმავლობაში, მეცნიერები ბმულის სანახავად უნდა იყოთ [რეგისტრირებული ] [ავტორიზაცია] მოტივტივე მყინვართა დნობის მაჩვენებლის მოდელს იღებდა და მას გრენლანდიის ვერტიკალურ მყინვართა წინა ნაწილებს არგებდა. დაკვირვებების შეზღუდულობიდან გამომდინარე, ეს ყველაზე საუკეთესო რამ იყო, რისი გაკეთებაც შეგვეძლო. ვინ იცის, სწორი იყო თუ არა ეს? თუმცა, გაჩნდა სულ უფრო და უფრო მეტი მტკიცებულება იმის შესახებ, რომ ტრადიციული მიდგომა გრენლანდიის ვერტიკალურ მყინვართა წინა ნაწილების დნობის ძლიერ დაბალ მაჩვენებელს გვაძლევდა“, — განმარტავს ტეხასის უნივერსიტეტის ფიზიკური ოკეანოგრაფი კრისტინ შულცი.

ბმულის სანახავად უნდა იყოთ [რეგისტრირებული ] [ავტორიზაცია]
განახლებული მოდელები მყინვარების ფორმასა და ტემპერატურას, ასევე მიმდებარე წ*ცენზურა*ბის მარილიანობას იყენებს, რათა გააკეთოს პროგნოზი ბმულის სანახავად უნდა იყოთ [რეგისტრირებული ] [ავტორიზაცია] წყალქვეშა ყინულის დანაკარგების ოდენობის შესახებ. მხოლოდ ადგილზე ჩატარებულ დაკვირვებებს შეუძლია კომპიუტერულ კლიმატურ მოდელებზე უკეთ გადაჭრას რეგიონული განსხვავებები.
ჯგუფის მიერ მიღებული შედეგები მიუთითებს, რომ როდესაც არქტიკული მყინვარები ყინულოვან „თითებსა“ და „ფეხებს“ ზღვაში ყოფენ, განსაკუთრებით მოწყვლადნი ხდებიან წყალქვეშა დნობის მიმართ.
ასე ღრმა, თბილ წ*ცენზურა*ბში, ზოგჯერ ზედაპირიდან ასი და მეტი მეტრით ქვეშ, მყინვართა ეს „კიდურები“ თანდათან დნება, მუდმივი, სუსტი ფონური სიჩქარით.
გამომდინარე იქიდან, რომ ბმულის სანახავად უნდა იყოთ [რეგისტრირებული ] [ავტორიზაცია] დანარჩენ მსოფლიოზე ბმულის სანახავად უნდა იყოთ [რეგისტრირებული ] [ავტორიზაცია], მკვლევრები ეჭვობენ, რომ აქ წყალქვეშა დნობაც უფრო უარესია, ვიდრე ანტარქტიდაზე.

ბმულის სანახავად უნდა იყოთ [რეგისტრირებული ] [ავტორიზაცია]
„ღრმა, თბილი წ*ცენზურა*ბის მიერ გამოწვეული დნობა ამცირებს მყინვართა დაბოლოებებს, შესაბამისად, იწვევს მათ დამსხვრევას და წინა ნაწილის უკან დახევას. ამას კი შედეგად მოსდევს მასის დინამიკური კარგვა, რაც თავის მხრივ, ზღვის დონის აწევას განაპირობებს“, — წერენ მკვლევრები პუბლიკაციაში.
მომავლის ყველაზე საზარელ სცენარებში, რომლებშიც გრენლანდიის მთელი მუდმივი ყინული დამდნარია, ზღვის დონე ბმულის სანახავად უნდა იყოთ [რეგისტრირებული ] [ავტორიზაცია].
ზოგიერთი მეცნიერი იმასაც ირწმუნება, რომ გრენლანდიის ყინულოვანმა საფარმა ბმულის სანახავად უნდა იყოთ [რეგისტრირებული ] [ავტორიზაცია]; ზოგიც ფიქრობს, რომ ეს 2035 წელს მოხდება.
მხოლოდ 2019 წელს, გრენლანდიამ ბმულის სანახავად უნდა იყოთ [რეგისტრირებული ] [ავტორიზაცია] ყინული დაკარგა.
რაც შეეხება ბმულის სანახავად უნდა იყოთ [რეგისტრირებული ] [ავტორიზაცია], ეს კონტინენტი წელიწადში საშუალოდ ბმულის სანახავად უნდა იყოთ [რეგისტრირებული ] [ავტორიზაცია].

ბმულის სანახავად უნდა იყოთ [რეგისტრირებული ] [ავტორიზაცია]
მყინვართა დნობის გლობალური ეფექტები გაცილებით შორს მიდის, ვიდრე მხოლოდ ზღვის დონის აწევა.
ბმულის სანახავად უნდა იყოთ [რეგისტრირებული ] [ავტორიზაცია] ყინულების ოკეანეში ჩადნობამ შეიძლება ბმულის სანახავად უნდა იყოთ [რეგისტრირებული ] [ავტორიზაცია], რომლებიც ჩვენი პლანეტის ეკვატორულ ნაწილს აგრილებს.
ამას გარდა, ყინულის საფარის დნობა გარემოში ათავისუფლებს წარმოუდგენლად ბმულის სანახავად უნდა იყოთ [რეგისტრირებული ] [ავტორიზაცია].
ამ სახის კვლევები უმნიშვნელოვანესია. თუ არ ვიცით, რა გველოდება წინ, მომზადებასაც ვერ შევძლებთ.